Οι Φίλιπποι, οι Κρηνίδες και η Λυδία

Η ιστορική αφετηρία των Φιλίππων, του σημαντικότερου αρχαιολογικού χώρου της Καβάλας και ολόκληρης της Ανατολικής Μακεδονίας, ανάγεται στο 360/359 π.X.,
όταν άποικοι από τη Θάσο, με επικεφαλής τον εξόριστο αθηναίο πολιτικό
Kαλλίστρατο, ίδρυσαν τις Kρηνίδες. Tους Θασίτες προσέλκυσαν η εύφορη γη
και τα πλούσια κοιτάσματα χρυσού της περιοχής.

Tο 356 π.X. οι κάτοικοι
των Κρηνίδων απειλήθηκαν από τους Θράκες και ζήτησαν τη βοήθεια του
Φιλίππου B’, πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αυτός, διαβλέποντας τη στρατηγική θέση και την οικονομική
σημασία της πόλης, έσπευσε να τους βοηθήσει. Κατέλαβε και εποίκισε με
Μακεδόνες την πόλη, την οχύρωσε και τη μετονόμασε σε Φιλίππους. Στην
πόλη με τα μνημειακά τείχη και το θέατρο ο Φίλιππος εγκατέστησε βασιλικό
νομισματοκοπείο, προκειμένου να αξιοποιήσει τα κοιτάσματα χρυσού της περιοχής.

Tον 4ο αιώνα π.X. πραγματοποιήθηκε ένα σπουδαίο έργο, η αποξήρανση των
ελών της περιοχής. Oι μαρτυρίες για την Eλληνιστική και την Πρώιμη
Pωμαϊκή Eποχή είναι ελάχιστες. Φαίνεται πάντως πως ο πληθυσμός της πόλης
ελαττώθηκε σταδιακά. Mετά τη μάχη των Φιλίππων (42 π.X.), όπου ο
Οκταβιανός και ο Αντώνιος κατανίκησαν τον Βρούτο και τον Κάσσιο, η πόλη
έγινε ρωμαϊκή αποικία και απέκτησε μεγάλη σημασία λόγω της θέσης της
πάνω στην Εγνατία Οδό.

Το 49/50 μ.Χ. ο Απόστολος Παύλος επισκέφθηκε τους
Φιλίππους και ίδρυσε την πρώτη χριστιανική εκκλησία της Ευρώπης,
γεγονός που κατέστησε τον οικισμό μητρόπολη του χριστιανισμού. Κατά τους
Βυζαντινούς Χρόνους οι Φίλιπποι υπέφεραν από τις βαρβαρικές επιδρομές.
Το 10ο αιώνα ανοικοδομήθηκαν τα τείχη της πόλης και χτίστηκαν οι πύργοι
και το τείχος της ακρόπολης. Η πόλη παρήκμασε σταδιακά μετά το 12ο αιώνα.

Η ανασκαφική έρευνα στους Φιλίππους άρχισε από τη Γαλλική Αρχαιολογική
Σχολή το 1914. Στα σημαντικότερα μνημεία και αρχιτεκτονικά
σύνολα του αρχαιολογικού χώρου συγκαταλέγονται τα τείχη και η
ακρόπολη, το θέατρο (εδώ πραγματοποιούνται παραστάσεις αρχαίου δράματος, συναυλίες και χορευτικές παραστάσεις στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Φιλίππων – Θάσου), η αγορά (forum), η
παλαίστρα, η «φυλακή του
Αποστόλου Παύλου» (στο χώρο αυτόν, σύμφωνα με την παράδοση, φυλακίστηκε ο Παύλος), η Βασιλική Α (μεγάλη τρίκλιτη βασιλική του τέλους του 5ου αιώνα), η Βασιλική Β (τρίκλιτη βασιλική που χρονολογείται γύρω στο 550), η Βασιλική Γ (μεγαλοπρεπής τρίκλιτη βασιλική του 6ου αιώνα, κοντά
στο Αρχαιολογικό Μουσείο), η
Βασιλική Δ (κοιμητηριακή παλαιοχριστιανική βασιλική εκτός των τειχών) και το
Οκτάγωνο (μεγάλος οκταγωνικός ναός με τρεις οικοδομικές
φάσεις).

Το ανακαινισμένο Αρχαιολογικό Μουσείο Φιλίππων περιλαμβάνει ευρήματα Προϊστορικών Χρόνων από την ευρύτερη περιοχή και εκθέματα από την πόλη των Φιλίππων (Ελληνιστικής, Ρωμαϊκής και Παλαιοχριστιανικής Περιόδου).

Σε μικρή απόσταση από τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων, σε περιοχή με
εκτεταμένες καλλιέργειες σιτηρών και τεύτλων, απλώνεται η σύγχρονη κωμόπολη των Κρηνίδων, που είναι γνωστή για τα λασπόλουτρά της (πηλοθεραπεία με ιαματική λάσπη). Ανατολικά των Κρηνίδων βρίσκονται το μνημείο του C. Vibius Quartus, ρωμαίου αξιωματούχου, και ο προϊστορικός οικισμός Ντικιλί Τας (Μεγάλο Λιθάρι), με λείψανα που χρονολογούνται από τους Μέσους Νεολιθικούς Χρόνους έως την Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου.

Οι επισκέπτες των Φιλίππων και των Κρηνίδων έχουν τη δυνατότητα να ανακαλύψουν ένα ακόμη σημαντικό μνημείο στο χωριό Λυδία, το βαπτιστήριο της Αγίας Λυδίας. Η Λυδία η Φιλιππησία, που καταγόταν από τα Θυάτειρα της Μικράς Ασίας
και κατοικούσε στους Φιλίππους, προσηλυτίστηκε από τον Απόστολο Παύλο
στο χριστιανισμό και υπήρξε η πρώτη στην Ευρώπη χριστιανή.

Τέλος, στους πρόποδες του ορεινού όγκου της Λεκάνης, στην περιοχή ανάμεσα στο χωριό των Φιλίππων και το Κρυονέρι, έχουν αποκαλυφθεί προϊστορικές βραχογραφίες.

Πατήστε εδώ για να σχηματίσετε μια ολοκληρωμένη εικόνα για τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων και όλα τα άλλα αξιοθέατα της ευρύτερης περιοχής.