Τήνος, οι Ιησουίτες και οι Ουρσουλίνες

Στην ενδοχώρα της Τήνου, σε απόσταση 8 περίπου χιλιομέτρων βορείως της πρωτεύουσας του νησιού, βρίσκονται τα Λουτρά, γραφικό χωριό.

Σε αυτόν τον τόπο με την πυκνή βλάστηση εγκαταστάθηκαν και ίδρυσαν εντυπωσιακά μοναστηριακά συγκροτήματα οι Ιησουίτες μοναχοί και οι
Αδελφές Ουρσουλίνες.

Το παπικό τάγμα των Ιησουιτών, που ιδρύθηκε το 1534 από τον Ιγνάτιο Λογιόλα, άσκησε καθοριστική επίδραση στην εξέλιξη και τη διάδοση του καθολικισμού, ενισχύθηκε δε επισήμως από την Αγία Έδρα. Από τις τάξεις του τάγματος προήλθαν πολλοί επιστήμονες και λόγιοι.

Μετά την καταστροφή του κάστρου της Αγίας Ελένης (της οχυρωμένης
μεσαιωνικής πρωτεύουσας της Τήνου, στο επιβλητικό ύψωμα του Εξώμβουργου ή
Ξώμπουργου) από τους Τούρκους, το 1715, οι μοναχοί του τάγματος των Ιησουιτών αναζήτησαν ένα νέο χώρο προς εγκατάσταση.

Ο χώρος που επέλεξαν ήταν τελικά τα Λουτρά, ένα κομβικό σημείο του νησιού. Εκεί οικοδόμησαν κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1840 τη μονή στην οποία είναι έως σήμερα εγκατεστημένοι.

Η μονή των Ιησουιτών περιλαμβάνει την
εκκλησία του Αγίου Ιωσήφ (με εξαίρετο εσωτερικό διάκοσμο, μαρμάρινο ιερό, τοιχογραφίες, ξυλόγλυπτο άμβωνα και λειψανοθήκη), λαογραφική συλλογή (εκκλησιαστικά κειμήλια, οικιακά σκεύη, λιοτρίβι, πατητήρι,
αποστακτήρα για το ρακί, αγροτικά εργαλεία και εργαλεία παραδοσιακών
επαγγελμάτων, μαρμάρινα γλυπτά της αρχαιότητας και της Ενετοκρατίας,
συλλογή μηχανών προβολής κ.ά.) και πλούσια
βιβλιοθήκη.

Οι Ουρσουλίνες (ή Αδελφές Ουρσουλίνες) είναι μια μοναχική αδελφότητα της Καθολικής Εκκλησίας, που ιδρύθηκε το 16ο αιώνα. Οι Ουρσουλίνες εγκαταστάθηκαν στην Τήνο το καλοκαίρι του 1704.

Το 1862 ιδρύθηκε στην περιοχή των Λουτρών η μονή των Ουρσουλινών, που λειτούργησε ως εκπαιδευτήριο, ορφανοτροφείο, οικοτροφείο και οικοκυρική σχολή.

Κατά τα έτη 1910-1930, περίοδο ακμής της Σχολής
των Ουρσουλινών, φοίτησαν σε αυτήν εκατοντάδες οικότροφες μαθήτριες από όλον τον
ελλαδικό χώρο. Από τη Σχολή των Ουρσουλινών αποφοίτησαν τα κορίτσια
πολλών αριστοκρατικών οικογενειών της χώρας.

Τη δεκαετία του 1960
λειτούργησε στη μονή σχολή ταπητουργίας και αργαλειού.

Στους εκθεσιακούς χώρους του κτιριακού συγκροτήματος της μονής των Ουρσουλινών εκτίθενται, μεταξύ άλλων, φωτογραφικό υλικό, μαθητολόγια, εργαστήρια
(φυσικής, χημείας, φυσικής ιστορίας, μουσικής, ζωγραφικής, ραπτικής), το
φαρμακείο και το αναρρωτήριο της Σχολής, εργόχειρα και προσωπικά είδη
των μαθητριών.

Μονή Ιησουιτών και μονή Ουρσουλινών: σημαντικά τεκμήρια του παρελθόντος της Τήνου, συνδετικοί κρίκοι που ενώνουν το χθες και το σήμερα του νησιού.